Το Μορφωτικό Τμήμα

Η πρώτη αναφορά στο «Μορφωτικό Τμήμα» του Συλλόγου γίνεται στο 16ο Πρακτικό του έτους 1942 στο οποίο αναφέρεται ότι τα Τμήματα του Συλλόγου είναι 5: Αθλητικό, Μορφωτικό, Ψυχαγωγίας και Πρόνοιας. Στο συγκεκριμένο Πρακτικό δεν καθορίζεται ο σκοπός και η λειτουργία των Τμημάτων αυτών, αναφέρεται όμως ως Τμηματάρχης του ο Τρύφων Βασιλείου. Στο ίδιο Πρακτικό αναφέρεται η βούληση του νέου Διοικητικού Συμβουλίου να επαναφέρει ως ενεργά μέλη τους κατά καιρούς διαγραφέντες συνιστώντας σε αυτούς σύμπνοια και ομόνοια. Η σχέση της συγκεκριμένης διακήρυξης με το Μορφωτικό Τμήμα δεν είναι σαφής, θα λέγαμε όμως ότι το νέο Συμβούλιο κομίζει ένα πνεύμα αναδόμησης και συστράτευσης, καρπός του οποίου είναι και η ίδρυση ή η ενεργοποίηση του Μορφωτικού Τμήματος.

Μια ιδέα για το Μορφωτικό Τμήμα αποκομίζομε μέσα από το σκεπτικό το οποίο διατυπώνεται στο Πρακτικό της 10ης Ιουνίου 1942, το οποίο αναφέρεται στην ίδρυση του Ωδείου, που λειτούργησε ως έκφραση της βούλησης του Μορφωτικού Τμήματος, και αποτέλεσε Παράρτημα του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης. Στο Πρακτικό τονίζονται η αξιόλογη μουσική παράδοση της Φλώρινας και η αθρόα προσέλευση των κατοίκων, ως παράγοντες που συμβάλλουν στη δημιουργία των προϋποθέσεων της ίδρυσης του Ωδείου. Παράλληλα κατονομάζεται ως Καλλιτεχνικός Διευθυντής ο διπλωματούχος του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης Θεόδωρος Θωμαϊδης, ο οποίος αποδέχεται τη θέση με την προϋπόθεση ότι θα διοργανώσει κύκλο θεωρητικών μαθημάτων, μαζί με τη σύσταση ορχήστρας και χορωδίας.

Το νέο καθεστώς του Ωδείου δεν αποτελεί τη μοναδική έκφραση της βούλησης των μελών του Μορφωτικού Τμήματος. Ακολουθεί η ίδρυση του Θεατρικού Τμήματος, στο οποίο ορίζεται υπεύθυνος ο Σ. Τσάπανος, και ακολουθεί ένας μεγάλος αριθμός εκδηλώσεων.

Η ιδιαίτερη σημασία του Τμήματος καθίσταται σαφής στις αρχές του επομένου έτους , όταν αναφέρεται πρώτο κατά την καταγραφή των Τμημάτων του Συλλόγου, για πρώτη φορά ίσως στα Πρακτικά. Ακόμα το Τμήμα διοργανώνει τον Μάϊο φιλολογικό μνημόσυνο του Παλαμά, με ομιλητή τον φιλόλογο Παπαθεοδωρίδη, και οργανώνει τη λειτουργία της Βιβλιοθήκης του Συλλόγου ώστε να είναι ανοιχτή σε τακτά χρονικά πλαίσια. Τα αμέσως επόμενα χρόνια Τμηματάρχης γίνεται ο Ευ. Τυρπένου, ενώ η συμμετοχή ατόμων που δεν ήταν μέλη του ΔΣ στην Καλλιτεχνική Επιτροπή που συστήθηκε με σκοπό την καλύτερη απόδοση του Τμήματος, αποτελεί απόδειξη της διεύρυνσης των πνευματικών ενδιαφερόντων των μελών του Τμήματος.

Αρκετά χρόνια μετά το Μορφωτικό Τμήμα θα διοργανώσει φιλολογική βραδιά προς τιμήν του Γρηγορίου Ξενόπουλου, και το θεατρικό τμήμα θα δραστηριοποιηθεί πάλι με την προετοιμασία παραστάσεων.

Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθεί η ξεχωριστή σημασία που έχουν για την πόλη η έκδοση του περιοδικού του Αριστοτέλη, η οποία αποτελεί πνευματικό καρπό της λειτουργίας του Μορφωτικού Τμήματος και η έκδοση της Εφημερίδας του Συλλόγου. Και αναφορικά με το περιοδικό αξίζει να επισημανθεί ότι αποτελεί πηγή στο ποσοστό που διασώζει τις μνήμες βασικών πρωταγωνιστών της τοπικής ιστορίας, ενώ για την εφημερίδα ότι υπήρξε βήμα έκφρασης επίδοξων αρθρογράφων και καλλιτεχνών.

Είναι γεγονός ότι η δραστηριότητα του Μορφωτικού Τμήματος δικαίωσε τις προσδοκίες των ιδρυτών του.